تاسفانه یکی از گناهانی که گریبانگیر خیلی هاست، گناهی است به نام بداخلاقی. بله. شاید برای شما هم عجیب باشد که مگر بداخلاقی هم گناه دارد؟
در جواب باید بگوییم نه تنها بد اخلاقی گناه است بلکه می تواند گناهان زیادی را با خود حمل کرده و به صاحبش هدیه دهد. کسی که بدخلق است خیلی زود خشمگین می شود و انسان خشمگین بهترین نیروی شیطان و وسوسه های اوست.
سعدبن معاذ یکی از بهترین اصحاب و یاوران پیامبر (صلوات الله علیه و آله) بود. او بزرگ و آقای انصار و از نخستین کسانی از مردم مدینه بود که اسلام آورد و پیامبر را به مدینه دعوت کرد. او بازوی ولایت و رسالت بود.
وقتی که خبر رحلت سعدبن معاذ را به پیامبر دادند، آن حضرت به سرعت با پای پیاده و برهنه به سوی جنازه سعد شتافتند در حالی که در بین راه عبا از دوش مبارکشان افتاد و حضرت اعتنایی نکردند.
به هنگام تشییع جنازه سعد دیدند که رسول خدا (صلّی الله علیه و آله) در پشت تابوت، سمت راست تابوت، جلوی تابوت و سمت چپ تابوت حرکت میکنند. پرسیدند: «یا رسول الله، این چه حالی است که از شما میبینیم؟!» فرمودند:
به خدا، دستم در دست برادرم جبرائیل است که مرا دور تابوت سعد طواف میدهد. اینک جبرائیل و میکائیل به همراه هفتاد هزار ملک در تشییع جنازه سعد شرکت کردهاند.۱
پیامبر اکرم (سلام الله علیه و آله) با دست مبارک خویش بدن مطهر سعد را درو
قبر
گذاشت و برای او از خداوند طلب مغفرت فرمود.
مادر سعد وقتی این صحنه را دید، خطاب به فرزندش سعد گفت: «یا سعد، هنیئاً لَکَ الجَنَّةُ؛ فرزندم، بهشت گوارای وجودت باد!»
پیامبر با شنیدن این جمله چهره درهم کشید و با ناراحتی و عتاب فرمود:
مادر سعد! درباره امر پروردگار اینگونه با قاطعیت سخن مگو! همینک
قبر
، چنان فشاری بر فرزندت سعد وارد ساخت که شیری که در دوران کودکی از سینة تو نوشیده بود، از سر انگشتانش خارج شد.۲
همه مات و مبهوت مانده بودند، آخر چرا؟ کسی که هفتاد هزار ملک به تشییع جنازهاش آمدهاند و پیامبر با دست خویش او را دفن کرده و برایش طلب مغفرت فرمودهاند، چرا باید چنین فشار قبری
داشته باشد؟ حضرت در پاسخ فرمودند:
آری، برای آن که اخلاقش با اهل و عیالش اندکی بد بوده است.
واژة “سوءٌ” در سیاق نکره آمده است تا نشانه تصغیر باشد. یعنی نه آن که به طور مطلق بد اخلاق بوده، بلکه بدین معناست که اخلاقش با اهل و عیالش اندکی بد بوده و در عرصة اخلاق خانوادگی کامل نبوده است.
ممکن است این سوال مطرح شود که آیا شرکت هفتاد هزار ملک در تشییع جنازة سعد و طلب مغفرت پیامبر برای او برای برداشته شدن
فشار قبر
از وی سودی نبخشید؟!
فشار قبر
جواب این است که «بد اخلاقی» حق الناس به گردن انسان میاندازد. طلب مغفرت ملائکة الله و پیامبر، باعث بخشیده شدن حق الله می شود. اما در مورد حق الناس، باید صاحب حق بگذرد تا خدا هم بگذرد. خداوند از حق خویش خیلی زود میگذرد؛ چرا که سریع الرِّضا است، اما گذشتن از حق مردم را به گذشتن صاحب حق واگذار فرموده است. سعد بن معاذ با بد اخلاقی خانوادگیاش، حق همسر وفرزندان خویش را ضایع کرده است و تا ایشان از او به طور کامل راضی نشوند و او را حلال ننمایند، خدا هم از او نمیگذرد.
بدینسان رعایت «اخلاق خانوادگی» به طور کامل در کانون خانواده از سوی تمام اعضای خانواده ضرورت مییابد؛ چراکه خداوند قادر قهار کوچکترین بد اخلاقی را در این «محبوبترین کانون» برنمیتابد و بدون عقاب نمیگذارد، هرچند که به مقام سعد بن معاذ نیز نایل گشته باشیم.
یعنی اگر بازوی ولایت و امام زمانت نیز شده باشی، اگر در اخلاق خانوادگی ات نقصی باشد، به همان میزان باید حساب پس بدهی و عقاب متحمل شوی؛ چرا که نقدکنندة اعمال تو بصیر و تیزبین است.
به اندازه سر سوزنی اخلاق نیک در خانواده نشان داده باشی، پاداشش را میبینی: (فَمَن یَعمَل مثقال ذَرَّةٍ خَیراً یَرَهُ)۳ و به اندازه سر سوزنی اخلاق بد نشان داده باشی، عقابش را میبینی: (وَ مَن یَعمَل مِثقالَ ذَرَّةٍ شَرّاً یَرَهُ).۴
بسیاری از گناهان زبان، زاییده خلق و خو و اخلاق بد است. بدخلقی آثار فراوانی دارد که از جمله آنها عذاب قبر می باشد. ما در این مقاله در صدد بررسی آثار بدخلقی نیستیم. بلکه به دسته ای از روایات که در باره لزوم توبه از بداخلاقی بیان شده، اشاره خواهیم کرد.
حدیث :
۶۵۹ مُحَمَّدُ بْنُ یَعْقُوبَ عَنْ عَلِیِّ بْنِ إِبْرَاهِیمَ عَنْ أَبِیهِ عَنِ ابْنِ أَبِی عُمَیْرٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ سُوءَ الْخُلُقِ لَیُفْسِدُ الْعَمَلَ کَمَا یُفْسِدُ الْخَلُّ الْعَسَلَ
ترجمه :
۶۵۹ – امام صادق علیه السلام فرمود: راستى که بداخلاقى عمل را تباه مى کند همچنانکه سرکه عسل را فاسد مى سازد.
حدیث :
۶۶۰ وَ عَنْهُ عَنْ أَبِیهِ عَنِ النَّوْفَلِیِّ عَنِ السَّکُونِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ قَالَ النَّبِیُّ ص أَبَى اللَّهُ لِصَاحِبِ الْخُلُقِ السَّیِّىِ بِالتَّوْبَةِ قِیلَ وَ کَیْفَ ذَاکَ یَا رَسُولَ اللَّهِ قَالَ إِذَا تَابَ مِنْ ذَنْبٍ وَقَعَ فِی ذَنْبٍ أَعْظَمَ مِنْهُ
ترجمه :
۶۶۰ – امام صادق علیه السلام روایت کند که : پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله فرمود: خداوند از توبه شخصى که داراى اخلاق بد است کراهت دارد. عرض شد که : اى رسول خدا! این چگونه است ؟ فرمود: (زیرا) هنگامى که از گناهى توبه مى کند در گناهى بزرگتر از گناه گذشته واقع مى شود.
حدیث :
۶۶۱ وَ عَنْ عِدَّةٍ مِنْ أَصْحَابِنَا عَنْ أَحْمَدَ بْنِ مُحَمَّدِ بْنِ خَالِدٍ عَنْ إِسْمَاعِیلَ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ سَیْفِ بْنِ عَمِیرَةَ عَمَّنْ ذَکَرَهُ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ إِنَّ سُوءَ الْخُلُقِ لَیُفْسِدُ الْإِیمَانَ کَمَا یُفْسِدُ الْخَلُّ الْعَسَلَ
ترجمه :
۶۶۱ – امام صادق علیه السلام فرمود: راستى که بداخلاقى ایمان را تباه مى کند همچنانکه سرکه عسل را فاسد مى کند.
حدیث :
۶۶۲ وَ عَنْهُمْ عَنِ ابْنِ خَالِدٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ إِسْمَاعِیلَ بْنِ بَزِیعٍ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ عُثْمَانَ عَنِ الْحُسَیْنِ بْنِ مِهْرَانَ عَنْ إِسْحَاقَ بْنِ غَالِبٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ مَنْ سَاءَ خُلُقُهُ عَذَّبَ نَفْسَهُ
ترجمه :
۶۶۲ – امام صادق علیه السلام فرمود: هر کس اخلاقش بد شد خود را در عذاب قرار داده است .
حدیث :
۶۶۳ وَ عَنْهُمْ عَنْ سَهْلِ بْنِ زِیَادٍ عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَبْدِ الْحَمِیدِ عَنْ یَحْیَى بْنِ عَمْرٍو عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ سِنَانٍ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ ع قَالَ أَوْحَى اللَّهُ عَزَّ وَ جَلَّ إِلَى بَعْضِ أَنْبِیَائِهِ الْخُلُقُ السَّیِّىُ یُفْسِدُ الْعَمَلَ کَمَا یُفْسِدُ الْخَلُّ الْعَسَلَ
ترجمه :
۶۶۳ – امام صادق علیه السلام فرمود: خداوند عزوجل به یکى از پیامبرانش وحى فرستاد که : اخلاق بد عمل را فاسد مى کند همچنانکه سرکه باعث فاسد شدن عسل مى گردد.
حدیث :
۶۶۴ مُحَمَّدُ بْنُ عَلِیِّ بْنِ الْحُسَیْنِ بِإِسْنَادِهِ عَنْ حَمَّادِ بْنِ عَمْرٍو وَ أَنَسِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ أَبِیهِ جَمِیعاً عَنْ جَعْفَرِ بْنِ مُحَمَّدٍ عَنْ آبَائِهِ ع فِی وَصِیَّةِ النَّبِیِّ ص لِعَلِیٍّ ع قَالَ یَا عَلِیُّ لِکُلِّ ذَنْبٍ تَوْبَةٌ إِلَّا سُوءَ الْخُلُقِ فَإِنَّ صَاحِبَهُ کُلَّمَا خَرَجَ مِنْ ذَنْبٍ دَخَلَ فِی ذَنْبٍ
ترجمه :
۶۶۴ – امام صادق علیه السلام از پدران بزرگوارش روایت کند که در وصیت پیامبر اکرم صلى الله علیه و آله به على علیه السلام آمده است : اى على ! هر گناهى توبه اى دارد به جز بداخلاقى زیرا کسى که داراى اخلاق بد است هر زمان که از گناهى بیرون مى رود در گناهى دیگر وارد مى شود.
حدیث :
۶۶۵ وَ فِی عُیُونِ الْأَخْبَارِ بِأَسَانِیدَ تَقَدَّمَتْ فِی إِسْبَاغِ الْوُضُوءِ عَنِ الرِّضَا عَنْ آبَائِهِ ع قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ص عَلَیْکُمْ بِحُسْنِ الْخُلُقِ فَإِنَّ حُسْنَ الْخُلُقِ فِی الْجَنَّةِ لَا مَحَالَةَ وَ إِیَّاکُمْ وَ سُوءَ الْخُلُقِ فَإِنَّ سُوءَ الْخُلُقِ فِی النَّارِ لَا مَحَالَةَ
ترجمه :
۶۶۵ – امام رضا علیه السلام از پدران بزرگوارش روایت کند که : رسول خدا صلى الله علیه و آله فرمود: بر شما باد به خوش اخلاقى زیرا اخلاق نیکو حتما جایگاهش در بهشت است و از بداخلاقى بر حذر باشید زیرا اخلاق بد حتما جایگاهش در دوزخ است .
حدیث :
۶۶۶ عَبْدُ اللَّهِ بْنُ جَعْفَرٍ فِی قُرْبِ الْإِسْنَادِ عَنْ هَارُونَ بْنِ مُسْلِمٍ عَنْ مَسْعَدَةَ بْنِ صَدَقَةَ عَنْ جَعْفَرٍ عَنْ أَبِیهِ ع قَالَ قَالَ عَلِیٌّ ع مَا مِنْ ذَنْبٍ إِلَّا وَ لَهُ تَوْبَةٌ وَ مَا مِنْ تَائِبٍ إِلَّا وَ قَدْ تَسْلَمُ لَهُ تَوْبَتُهُ مَا خَلَا السَّیِّىَ الْخُلُقِ لِأَنَّهُ لَا یَتُوبُ مِنْ ذَنْبٍ إِلَّا وَقَعَ فِی غَیْرِهِ أَشَرَّ مِنْهُ
ترجمه :
۶۶۶ – امام صادق علیه السلام از پدر بزرگوارش روایت کرد که : على علیه السلام فرمود: هیچ گناهى نیست جز اینکه توبه اى دارد و هیچ توبه کننده اى نیست جز اینکه توبه اش براى او سالم و دست نخورده مى ماند مگر کسى که بداخلاق است زیرا چنین کسى از هیچ گناهى توبه نمى کند جز اینکه در گناهى بدتر از آن وارد مى شود.
به نقل از:ایرانه روز
نظرات شما عزیزان:
:: موضوعات مرتبط:
<-CategoryName->
:: برچسب‌ها:
<-TagName->
آمار
وب سایت:
